Technologia obrazowania jest ważnym narzędziem diagnostycznym w stomatologii. Pokazuje ona, jak różne tkanki pochłaniają promieniowanie rentgenowskie. Szkliwo i kość zatrzymują je w większym stopniu, dlatego na obrazie pozostają jasne, natomiast tkanki miękkie i miejsca objęte zapaleniem mają postać ciemnych cieni. Dzięki temu stomatolog może diagnozować i leczyć różne choroby przyzębia. Wyjaśniamy, czego dentysta dowiaduje się, oglądając RTG zęba.

Choroby zębów widoczne na RTG

Rentgen pozwala stomatologowi wykryć próchnicę w miejscach niedostępnych dla wzroku. Na RTG zęba można zobaczyć ubytki między koronami lub pod istniejącym wypełnieniem. W przypadku zaawansowanej próchnicy promieniowanie przenika do głębszych tkanek i na obrazie widać ciemniejsze obszary wokół korzeni. Na zdjęciu miazgi zęba dentysta może także rozpoznać zmiany w jej strukturze, tj. martwicę lub zakażenie. Zainfekowany obszar objawia się na zdjęciu RTG jako zacienienie, przy wierzchołku korzenia. Gdy istnieje podejrzenie złamania zęba, zdjęcie korony zęba ułatwia ustalenie, czy uszkodzenie dotyczy tylko części górnej, czy sięga aż do korzenia.

Prześwietlenie pokazuje także nieprawidłowości rozwojowe, na przykład zęby zatrzymane, które nie wyrżnęły się ponad powierzchnię dziąsła. Jednym słowem, stomatolog na podstawie RTG ocenia, czy możliwe jest leczenie, czy raczej ekstrakcja zęba. Jeśli do tej pory zastanawiasz się, czy do wyrwania zęba potrzebne jest zdjęcie, to odpowiedź jest twierdząca, gdyż lekarz musi zweryfikować przebieg korzeni i ich relacje z innymi strukturami.

RTG zębów a zmiany w kościach szczęki i żuchwy

Obraz uzyskany z RTG zębów pokazuje nie tylko same zęby, lecz także strukturę kości wyrostka zębodołowego. Wokół korzeni czasami da się zauważyć ubytki kostne, które mogą wskazywać na choroby przyzębia. Gdy bakterie wnikają do kieszonek dziąsłowych i powodują resorpcję kości, na zdjęciu rentgenowskim widoczne są ciemniejsze pasma w tkance kostnej. RTG pokazuje także torbiele, ogniska zapalne oraz zmiany okołowierzchołkowe, czyli znajdujące się przy wierzchołkach korzeni. Takie zmiany mogą się rozprzestrzeniać na szczękę lub żuchwę. Kiedy planuje się założenie implantu, stomatolog analizuje zdjęcie RTG zęba, aby sprawdzić jakość i grubość kości i ocenić, czy jej objętość pozwala na wszczep.

Zmiany w okolicach zęba i dziąseł widoczne na RTG zęba

RTG pokazuje także stan przyzębia, czyli tkanek utrzymujących ząb w kości. Gdy dziąsło cofa się lub pojawia się stan zapalny, na obrazie widać ubytki kostne w okolicy szyjek. Struktura wyrostka zębodołowego ujawnia postęp choroby przyzębia, gdy tkanka kostna zanika po bokach. Na podstawie RTG zębów stomatolog ocenia też obecność kamienia poddziąsłowego, którego złogi tworzą charakterystyczne zacienienia przy korzeniach. Radiogram umożliwia również zauważenie kamicy ślinianek, a przy szerszym polu widzenia także zmian w zatokach szczękowych, np. zgrubienia błony śluzowej. W razie resorpcji, czyli stopniowego skracania się korzeni, obraz RTG pokazuje nieregularne kształty i ubytki tkanek. Takie zmiany mogą nie powodować bólu, dlatego badanie pozwala wykryć problem wcześnie i wdrożyć leczenie.

Co jeszcze widać na zdjęciu RTG zęba?

Radiogram jest nieocenionym wsparciem w planowaniu implantów i prac protetycznych. Dzięki obrazowi stomatolog ocenia ilość kości, jej gęstość i kształt, co pozwala dobrać implant o odpowiednich wymiarach. Z pomocą RTG zębów wyznacza on miejsce wszczepienia i sprawdza przebieg zatoki szczękowej lub przebieg nerwu, aby uniknąć powikłań. W protetyce zdjęcie RTG zęba umożliwia ocenę korzeni i ich stabilności, co jest ważne przy zakładaniu mostów czy koron. Obraz pozwala także ocenić, czy w jamie ustnej nie ma zmian, które utrudniłyby osadzenie protezy.

RTG zęba pokazuje kształt i przebieg korzeni, grubość i strukturę kości, a także przestrzenie międzyzębowe. Na obrazie widoczne są ubytki, złamania, resorpcje i ogniska zapalne. Stomatolog może z pomocą zdjęcia sprawdzić położenie zatok szczękowych oraz przebieg nerwu, co ma znaczenie przy planowaniu implantów i prac protetycznych. Taki obraz daje pełny wgląd w anatomię jamy ustnej.